مهر روایت می كند؛
تلخ و شیرین های ۲۵ سال زندگی در زندان زنان
به گزارش ثبت آسان ۲۵ سالم بود که وارد زندان شدم و دقیقا ۲۵ سال است که همچنان در زندان هستم، زندانی ها آدم های متفاوتی نیستند بلکه زندانی همان آدم بیرونی است که به هر علتی می توانند تبدیل به زندانی شوند.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ دقیقاً سال ۷۵ وارد زندان شده است، آن روزها یک دختر ۲۵ ساله بود و حالا پس از بیست و پنج سال، دهه پنجم زندگیش را هم در زندان سپری می کند، شاید تصور من و تو از زندان دیوارهای بلند و خاکستری با سیم خاردارهای درهم تنیده باشد، سلول های تنگ و تاریک یا نرده های فولادی؛ اما برای او زندان یک مدرسه است، یک دانشگاه که مقرر است نوع نگاه به زندگی هرکسی که به هر علتی واردش می شود را عوض کند و به منظور زندگی ای تازه و روزهای بهتر آماده کند.
صغری خدادادی مدیر ندامتگاه زنان شهرری است، او اولین بانویی است که در این جایگاه قرار گرفته و مدیریت ندامتگاه را برعهده گرفته است، گفت وگویی با این مدیر ندامتگاه که همچنان خویش را یک زندان بان می داند داشته ایم که در ادامه می توانید آنرا بخوانید:
در ابتدا خودتان را معرفی کنید:
بنده صغری خدادادی، متولد سال ۱۳۵۰ هستم.، ۲۵ سال سابقه خدمت و سنگر زندانبانی را دارم. از ابتدا داخل زندان بودم و ارتباط نزدیک با زندان داشته ام.
به غیر شما خانم دیگری داریم که رئیس زندان باشد؟
خیر؛ این نخستین بار است که ریاست قوه قضائیه، رئیس سازمان زندان ها و مسئولین در نظر گرفتند تا یک خانم بعنوان پل ارتباطی بین زندانیان زن و سازمان انتخاب گردد. در ابتدا این جایگاه را به من پیشنهاد دادند و من هم استقبال کردم.
شما پیش از اینکه مدیر ندامتگاه شوید چه شغلی داشتید؟
من رئیس اندرزگاه داخل زندان ها بودم. اندرزگاه داخل مجموعه زندان است که یک قسمتی از زندان عمومی شامل مردان و زنان را شامل می شود. هم اکنون زندان زنان تفکیک و جدا شده است. رئیس زندان زنان هم تفکیک شده است یعنی مدیر مجموعه زندان زنان یک مدیر مجزایی از زندان مردان است.
از ابتدا در تهران مشغول به کار بودید؟
خیر، من در اصفهان خدمت می کردم.
تحصیلاتتان در رابطه با شغل شما هست؟
بله. من رشته علوم تربیتی تدریس می کردم ولی پس از فوق دیپلم در قسمت اصلاح و تربیت کار کردم که بیشتر موارد حقوقی، جزایی و ارتباط سالم با زندانیان در چارچوب کانون اصلاح و تربیت بود.
نگاه خانواده، فرزندان و اقوام به شما که در محیط زندان کار می کنید چگونه است؟
حمایت ها از جانب خانواده همیشه عالی بود. از جانب همسرم فوق العاده حمایت شدم. یعنی اگر همکاری و مساعدت های همسرم نبود شاید من موفقیت های هم اکنون خویش را نداشتم. فرزندان به تبع چون دیده اند شغل من چیست و کار من را رصد کرده اند و در مشکلات همراه من بودند، قبول کرده اند که همراه من باشند تا من بتوانم کار خویش را انجام دهم. در این حوزه خوشحال هستم که خانواده ام همراه خوبی برای من بودند.
جامعه نگاه بدی به شما ندارد؟
قبلاً اسم خویش را زندانبان نمی گفتیم و اسم زندان را نمی آوردیم چون این واژه بسیار سنگین و سخت بود. گاهی می گفتیم معلم هستیم. حتی دوست داشتیم بگوییم در ناجا کار می نماییم ولی دوست نداشتیم بگوییم زندانبان هستیم ولی هم اکنون این چنین نیست و با افتخار می گویم یک زندانبان هستم.
زندان زنان چه حساسیت هایی نسبت به زندان آقایان دارد؟
زندان زنان از لحاظ صدمه شناسی زندان حساسی است. خود زن بعنوان یک موجود ظریف، حساس و شکننده یک دیدگاه خاصی به آن از نظر فطری می شود. یکی از موارد حساسیت خانم ها وجود فرزندان و خانواده آنهاست که به لحاظ دوری مادر از خانواده مشکلاتی که در خانه پیش می آید اساسا قابل مقایسه با عدم حضور آقا نیست. اساسا مشکلات در نبود خانم بیشتر است. صدمه هایی که متوجه فرزند و همسر خانواده می شود بیشتر از عدم حضور یک آقا است.
به نظر شما تفاوت جرم و جنایت در حوزه زنان در شهرهای دیگر نسبت به تهران که پایتخت به حساب می آید چه تغییری دارد؟
کلاً در سازمان زندان ها جرم به یک نحو دیده می شود و فرقی ندارد استان چه استانی باشد. منتهی نحوه برخورد و ورود به این جرم ها متفاوت می باشد. در استان های محروم بخاطر اینکه خانواده ها تعصبات بیشتری نسبت به افراد مخصوصاً خانم ها دارند، شاید کمرنگ تر دیده شود و در شهرهای بزرگ تر جرم بیشتر انجام می شود.
بیشتر خانم هایی که راهی زندان می شوند، به علت اصل بی اطلاعی از موارد حقوقی و عدم اطلاع از قوانین است، از یکسری از مسائل غافل می شوند و متأسفانه مورد طعمه بسیاری قرار می گیرند
بیشتر خانم هایی که در بحث جرم ورود می کنند و راهی زندان می شوند، به علت اصل بی اطلاعی از موارد حقوقی و عدم اطلاع از قوانین است، از یکسری از مسائل غافل می شوند و متأسفانه مورد طعمه بسیاری قرار می گیرند.
در بیشتر موارد حمل مواد مخدر که انجام می شود زن بعنوان ابزار استفاده می شود، موارد مالی را داریم که بیشتر دسته چک به نام خانم گرفته می شود و شخص دیگری با این چک ها کار می کنند. به صورت کل اغلب خانم ها متوجه جرم نمی شوند اما اتفاقی است که رخ داده و جرم متوجه خانم شده است.
مهم ترین تفاوت زندان زنان با زندان مردان در چیست؟
در زندان زنان حضور یکسری از خانم های آبستن را داریم که در هیچ زندانی این مساله را نداریم و در زندان زنان فرزندانی حضور دارند که به همراه مادران تا دو سال در این محل زندگی می کنند، همینطور بحث دارو و درمان، نگهداری زنان، پرونده های پزشکی، نگهداری فرزندان زندانیان مجموعه ای از مشکلات است که در زندان زنان با آن مواجه هستیم.
اشاره کردید تا دو سال فرزند همراه زندانی هست؟
بله.
بعد از دو سال تکلیف آن فرزند چیست؟
یک موردی در آیین نامه سازمان زندان ها اشاره شده که می توانند فرزند را با تاییدیه ریاست زندان تا ۷ سال نگهداری کنند منوط بر اینکه بچه گرفتار صدمه نشود یعنی صدمه های داخل زندان و اتفاقاتی که آنجا می افتد متوجه ذهن بچه نشود. البته در اغلب مواقع پس از دو سال بچه تحویل بهزیستی می شود یا تحویل خانواده درجه یک می شود.
نگهداری اورژانسی از فرزندان زندانیان را هم در زندان زنان دارید؟
تا به امروز چنین موردی نداشتیم که بخواهیم اورژانسی بچه را نگه داریم، مگر اینکه بچه به همراه مادر در حین دستگیری بیاید و به صورت ۲۴ ساعته نگه داریم تا خانواده ای رجوع کند و بچه را تحویل بگیرد.
نحوه نگهداری از زندانی زنی که آبستن است، به چه صورت است؟
تمام مراقبت های حاملگی و تشکیل پرونده هایی که به شکلی خانواده ها بیرون از زندان درگیر آن هستند را هم داخل زندان برای زندانی آبستن انجام می دهیم، از تشکیل پرونده های پزشکی از بدو حاملگی تا آزمایش ها و تست هایی که یک خانم آبستن به آن نیاز دارد.
تمام مراقبت های حاملگی و تشکیل پرونده هایی که به شکلی خانواده ها بیرون از زندان درگیر آن هستند را هم داخل زندان برای زندانی آبستن انجام می دهیم
تمام مراقبت ها از این زندانی انجام می شود و اگر احتیاج به استفاده دارویی باشد برای او تهیه می شود، هنگام زایمان هم به بیمارستان های تحت قرارداد سازمان ما اعزام می شوند، زایمان که انجام شد، برای مراقبت ها باردیگر به داخل زندان بر می گردد.
نوزادش هم با او به زندان بر می گردد؟
بله
چند مادر در اینجا هستند که همراه فرزند خود در زندان زندگی می کنند؟
متفاوت است چون آمار متهم و محکوم باهم است آمار دقیق نداریم. اما می شود گفت روزانه ۱۶-۱۴ نفر هستند البته به روز باید آمار را رصد نماییم.
به نظر شما نگهداری متهم و محکوم با هم در یک جا کار درستی است؟
هجمه ورودی به مجموعه داخل زندان با عنایت به این که متهم و محکوم را با هم نگهداری می نماییم قدری زیاد است. اگر مسئولین که همواره این دغدغه را دارند تا زندان به مکانی تبدیل گردد که منبع آرامش باشد و اصلاح و تربیت در آن صورت گیرد، می توانستند فرایندی برای زندان اتخاذ کنند که متهم از محکوم جدا شود و زندانی هایی که حکم قطعی خویش را می گیرند داخل زندان نگهداری شوند شرایط بهتر بود تا متهمی که هنوز حکم آن مشخص نشده را کنار سایر افراد نگهداری نماییم.
فرق محکوم و متهم در چه چیزی است؟
میزان حکم برای محکوم مشخص است ولی متهم امروز می آید و معلوم نیست فردا آزاد می شود یا خیر، چون اکثراً با وثیقه می توانند آزادی خویش را بگیرند، هم امکان دارد ظرف ۲۴ ساعت آزادی آنها فراهم گردد و بروند هم امکان دارد تا دو ماه بمانند تا لحظه صدور حکم در اینجا بمانند.
در زندان زنان تمام زندانیان با هم نگهداری می شوند یا طبقه بندی در زندان زنان هم اجرا می شود؟
داخل زندان طرح طبقه بندی را داریم. حتی جوانان را هم از سایرین تفکیک می نماییم. البته منظورم از جوانان موارد سنی بالای ۱۸ سال است چونکه زیر ۱۸ سال از زندان جدا شده است و کانون اصلاح و تربیت وظیفه نگهداری از آنها را برعهده دارد.
در طرح طبقه بندی، زندانیان از نظر جرایم تفکیک شده اند و مشکلی از این بابت وجود ندارد و تنها مشکل از بابت متهم و محکوم است که اگر این مهم صورت گیرد روند کاری ما بهتر انجام می شود.
بازه سنی زندانیان در این زندان چقدر است؟
در آمار سنی ما زندانی ۹۰-۸۵ ساله هم داریم. پایین ترین رده سنی هم ۱۹ سال تا ۲۳ سال است.
شما در زندان برای یک زندانی چه کارهایی انجام می دهید؟
اگر بحث کار داخل زندان را قانونا و زندانبانی در نظر بگیریم حکم ما در چارچوب نگهداری زندانی است یعنی از نظر خوراک، محل خواب و نگهداری و از این جهت که از داخل زندان فرار نکند است.
اما برنامه ریزی و طرز فکری که هم اکنون در زندان ها وجود دارد در خصوص این است که ایجاد کانون اصلاح و تربیت و ایجاد اشتغال های ۸۰ درصدی که دغدغه رئیس سازمان زندان هاست، برآورده شود چونکه اگر بخواهیم زندان را تبدیل به آموزشگاه نیکی ها نماییم فراتر از این موارد باید کار خویش را انجام دهیم.
تفاوتی در مدیریت یک زن یا مرد برای زندان است؟
اگر این سوال را زندانی ها یا همکاران جواب می دادند بهتر بود. آن چیزی که داخل مجموعه حس کردم و دیدم ارتباط قوی و تنگاتنگ همکاران با زندانی ها است که زندانی راحتتر می تواند دغدغه خود و مواردی که مشکل برای او ایجاد می کرد را مطرح کند.
ما دوست داریم چنین اتفاقی رقم بخورد که زندانی بفهمد دغدغه ما این است که یک مادر داخل زندان تنها زجر زندانی بودن خویش را تحمل کند نه درگیر دیگر مسائل باشد
حتی حضور من در بندها احتیاج به این نیست که اعلام آمادگی قبلی شود به لحاظ پوشش و موارد محدودیتی که در زندان زنان وجود دارد و حتی شبانه روز راحتتر خواهد بود. در نتیجه راحتتر می تواند حضور یابم و نشست های شبانه برای زندانیان برگزار کنم و خیلی راحت می توانم دیدارهای چهره به چهره برگزار کنم و هیچ محدودیتی بین من و زندانی نیست.
در خصوص نشست های شبانه توضیح می دهید که به چه صورت است؟
بایدی در کار نیست که اجبار نماییم. ما دوست داریم چنین اتفاقی رقم بخورد که زندانی بفهمد دغدغه ما این است که یک مادر داخل زندان تنها سختیزندانی بودن خویش را تحمل می کند و درگیر مسائل دیگر نباشد می خواهیم همراه خوب و همگام خوب و همدرد خوب برای زندانی باشیم.
در زمانی که روزهای تعطیل یا ساعتهای پس از ساعات اداری حضور داشته باشیم این حس را برای زندانی بوجود می آورد که دغدغه ما خود زندانی است و برای ما فرقی نمی کند که چه ساعتی از شبانه روز است و این حس خوبی به زندانی می دهد.
از شیرین ترین خاطره ای که در این ۲۵ سال داشتید بگویید.
شاید بخاطر اینکه ما مادر هستیم و بیشترین دغدغه ما فرزندان هستند، من شیرین ترین خاطره را حضور زندانی ها با خانواده ها در اردوهای زندانی مشهد بدانم که شاهد شور و هیجان بچه ها بودم و شادمانی بچه ها را می دیدم.
تلخ ترین خاطره چطور؟
مجدد به همان بچه ها بر می گردد که برخی مواقع در سالن های ملاقاتی که داریم یا گاهی بچه به سنی می رسد که نگهداری او داخل زندان برای ما سخت می شود جدایی بین فرزند و مادر برای من شکننده ترین کار بوده که انجام شده است.
بزرگ ترین آرزوی شما بعنوان مدیر یک زندان چیست؟
همیشه بیان کردم بزرگ ترین آرزوی من این است که در زندان زنان شاهد هیچ گونه اتفاقی برای زنان نباشیم و مجرمی با عنوان مجرم زن نداشته باشیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد مطلب ثبت آسان