توضیحات دادستان نظامی درباره هواپیمای اوكراینی؛
فرضیه های حمله سایبری و اختلال در شبكه پدافندی به اثبات نرسید
دادستان نظامی تهران در سالگرد واقعه تلخ سقوط هواپیمای اوکراینی و جانباختن برخی از هم وطنان و اتباع سایر کشورها به ابعاد جدیدی از رسیدگی به این پرونده پرداخت.
به گزارش ثبت آسان به نقل از روابط عمومی سازمان قضائی نیروهای مسلح، غلامعباس ترکی ضمن عرض تسلیت به خانواده های شهدای سانحه و ملت شریف ایران و دیگر کشورهایی که عزیزانی را در این سانحه غمبار از دست داده اند، اظهار داشت: ایران اسلامی در این سانحه فرزندان عزیزی را از دست داد که داغدار آنها هستیم و پاسخ گویی شفاف در مورد نتایج تحقیقات را وظیفه خود می دانیم. این مقام قضایی در تشریح ابعاد رسیدگی به این پرونده اظهار داشت: پس از سانحه تلخ و ناگوار سقوط هواپیمای اوکراینی با بررسی های اولیه ستاد کل نیروهای مسلح و بخش های دیگر، اعلام گردید این سانحه بر اثر شلیک سامانه پدافندی خودی اتفاق افتاده است. وی ادامه داد: پس از اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح و سه روز پس از سانحه، با دستور رئیس قوه قضاییه پرونده به دادسرای نظامی تهران ارسال شد و در همان تاریخ، بنا به لزوم و اهمیت، متهمان احضار و اتهامات تفهیم شد و با نظر بازجو پرونده چند نفر بازداشت شدند. دادستان نظامی استان تهران از اتمام بررسی های ۷ گروه کارشناسی نظامی و سازمان هواپیمایی کشوری درباره فرضیه های مختلف در مورد علل وقوع سانحه اطلاع داد و اظهار داشت: بخشی از این احتمالات ناظر بر عملکرد هواپیما، خلبان و کروی پروازی بود و قسمتی دیگر به مسائلی مانند خرابکاری، فریب دشمن، تاثیر سایبر الکترونیک و جنگ الکترونیک بر هواپیما و سامانه های پدافندی همینطور عملیات لیزری و انفجار در داخل هواپیما اختصاص داشت. ترکی اظهار داشت: ۷ گروه کارشناسی در حوزه سامانه تور ام یک، مراقبت پرواز، پدافند هوایی، جنگال و سایبر الکترونیک، مواد منفجره و محترقه و مسائل امنیتی به تحقیق در ابعاد مختلف پرداختند و بخشی از بررسی های فنی هم در سازمان هواپیمایی کشوری حول محور عملکرد هواپیما و کروی پروازی، مراکز کنترل هوایی، شناسایی اشکالات و ضعف های احتمالی و جلوگیری از سوانح انجام شد. وی اظهار داشت: همینطور این سانحه با حضور ۴۰ متخصص با انجام دو پرواز و رعایت کلیه مختصات پرواز سانحه دیده، شبیه سازی شد که در نوع خود در بررسی سوانح هوایی منحصر به فرد بود و اطلاعات جعبه های سیاه هم در آزمایشگاه BEA پاریس با حضور بازجو پرونده و نمایندگان تمامی کشورهای ذی ربط به صورت شفاف با رعایت استانداردهای بین المللی پیاده سازی شد. دادستان نظامی تهران به تشریح نتایج تحقیقات این پرونده پرداخت و اظهار داشت: تحقیق گسترده از مطلعان و متهمان در سطوح گوناگون لشکری و کشوری، معاینات محلی و میدانی از همه مراکز مرتبط، نظرات کارشناسان و متخصصان نظامی و سازمان هواپیمایی کشوری، اطلاعات حاصل از پیاده سازی محتوای جعبه های سیاه و نتایج عملیات شبیه سازی، همگی بر نقش خطای انسانی در بروز این سانحه دلالت دارد. این مقام قضایی درباره استدلال های مطرح قضایی درباره خطای انسانی اظهار داشت: مطابق دستورالعمل ها، سامانه پدافندی به سبب آنکه از نظر دستور آتش، در شرایط آتش محدود قرار داشت، به هیچ وجه بدون دستور شبکه پدافندی و پست فرماندهی مربوط، مجاز به شلیک نبوده و با عنایت به محدودیت های سامانه در تشخیص نوع اهداف و دوست از دشمن، شناسایی اهداف متخاصم و دستور شلیک تنها برعهده شبکه پدافندی بوده است. وی اشتباه در تعیین سمت شمال را خطای انسانی فاحش دیگر فرمانده سامانه برشمرد و اضافه کرد: طبق گزارش کارشناسان، بررسی های سازمان هواپیمایی کشور و نتایج حاصل از عملیات شبیه سازی، سامانه پدافندی پس از آخرین جابجایی تاکتیکی، موقعیت شمال سامانه را به سبب فراموشی تنظیم نمی کند و بنا بر این اهداف را در صفحه رادار با تغییر فاحش موقعیت مشاهده می کرده است. ترکی اضافه کرد: کاربران سامانه در واقع هواپیمای اوکراینی را بعنوان جسم پرنده در خارج از مسیر باند پروازی می دیدند و چون رادار آن قادر به تشخیص هواپیما از سایر اجسام پرنده نبوده، وضعیت برای آنها این گونه تداعی می شود که هدف متخاصمی به سمت تهران در حال حرکت است و هنگامی هم که درصدد کسب تکلیف از شبکه پدافندی برمی آیند، به سبب عدم برقراری ارتباط و مبادله پیام، فرمانده با اعتقاد به کمی زمان مقابله با خطر، شخصاً تصمیم به شلیک می گیرد. دادستان نظامی تهران تفکیک خطای انسانی از خطای سیستمی را در وقوع این سانحه ضروری برشمرد و اظهار داشت: خطای عامل انسانی که باعث وقوع سانحه شده خیلی مشهود و روشن است ولی با ضعف و اشکالی در خود سامانه، دستورالعمل ها و ساختارهای شبکه پدافندی کشور و هواپیمایی کشوری مواجه نشدیم و معتقدیم به رغم سخت بودن تصمیم گیری به سبب فضای حاکم در شب حادثه، اگر کاربر و فرمانده سامانه دقت لازم را به خرج می دادند این حادثه اتفاق نمی افتاد. به قول دادستان نظامی تهران فرضیه هایی که درباره حمله سایبری، هک سامانه پدافندی، اختلال در سامانه های هواپیما و شبکه پدافندی عنوان شد، با علل متقن به اثبات نرسید. این مقام قضایی در ادامه با رد برخی اظهارنظرها درباره صلاحیت مراجع قضایی کشورمان در رسیدگی به پرونده این سانحه اظهار داشت: مهمترین اصل در صلاحیت های رسیدگی در حقوق بین الملل، اصل صلاحیت سرزمینی است و در قوانین جمهوری اسلامی ایران و مقررات بین المللی همچون ماده یک کنوانسیون شیکاگو هم به این مورد تاکید شده که دادگاه محل وقوع سانحه هوایی صالح به رسیدگی است. وی ادامه داد: ضمن آنکه مبحث در ارتباط با نظم عمومی ایران بوده و ۱۵۲ نفر از شهدا و جانباختگان و هم متهمان این حادثه ایرانی هستند و برابر قوانین داخلی و قواعد مسلم بین المللی، دادگاه های ایران صلاحیت انحصاری دارند بنابراین رفتارهای برخی مراجع خارجی مبنای حقوقی ندارد و سیاسی است. دادستان نظامی تهران همینطور درباره پرداخت غرامات به خانواده جانباختگان این سانحه هوایی اظهار داشت: با توجه به این که پرواز بین المللی بوده و اتباع سایر کشورها هم در هواپیما حضور داشتند، سازمان قضایی نیروهای مسلح مطابق با قوانین بین المللی به این تصمیم رسید که خسارات و غرامات به صورت یکسان بر مبنای کنوانسیون هایی که ایران عضو آن هست همینطور عرف بین المللی پرداخت گردد. وی ادامه داد: با پیگیری های مستمر سازمان قضایی نیروهای مسلح و مساعدت دولت و نیروهای مسلح، مبلغ ۱۵۰ دلار بابت غرامات و خسارات هر جان باخته تأمین شد و غرامات جانباختگان و خساراتی که به اموال آنها وارد شده در چارچوب سازوکار و چهارچوب حقوقی مشخص، پرداخت می شود و پس از یک سال از وقوع این سانحه غمناک می توانیم اعلام نماییم که آماده پرداخت غرامات و خسارات هستیم و تفاوتی هم بین اتباع ایرانی و غیرایرانی وجود ندارد. ترکی افزود: علاوه بر آن تا کنون خانواده گرانقدر بیشتر از ۱۳۰ شهید سانحه تحت پوشش بنیاد شهید قرار گرفته اند و مراحل اداری مربوط در حال انجام می باشد. وی تاکید کرد: البته دریافت غرامات و خسارت همینطور قرار گرفتن تحت پوشش بنیاد شهید، تأثیری بر رسیدگی کیفری نخواهد داشت. این مقام قضایی با اعلان اینکه در تحقیقات این پرونده هیچ خط قرمزی برای کشف حقیقت و اجرای قانون و عدالت وجود نداشت، اظهار داشت: تاکید مقام معظم رهبری بر رسیدگی دقیق بود همینطور رئیس قوه قضاییه و دادستان کل کشور هم بر این مورد تصریح کردند؛ دادسرا و دادگاه های نظامی مستقل از نیروهای مسلح هستند و وظیفه ذاتی دادسرای نظامی رسیدگی عادلانه، دقیق، موشکافانه و شفاف بود و معتقدم که با همکاری بخش های مختلف توانستیم ظرف یک سال تحقیقات خودمان را به سرانجام روشنی برسانیم. وی خاطرنشان کرد: در این سانحه به صورت خاص شاهد همکاری بسیار نزدیک ستادکل نیروهای مسلح و دستگاههای مختلف در حوزه کارشناسی بودیم و اگر این همکاری ها نبود قادر نبودیم این سانحه پیچیده و دارای ابعاد مختلف را در این زمان زمان محدود در مرحله دادسرا به نتیجه برسانیم که از همه آنها تشکر می کنم. دادستان نظامی تهران درباره برخورد با مقصران وقوع این سانحه اظهار داشت: در فرایند تحقیق، افرادی بعنوان مقصر از جهت بی احتیاطی و بی مبالاتی و عدم رعایت نظامات و مقررات، متهم شناخته شدند و هم اکنون تنها یک متهم در بازداشت است و سایرین با تودیع وثیقه و سایر قرارهای مناسب آزاد شده اند؛ جزئیات بیشتر پس از صدور کیفرخواست و معرفی مقصران به دادگاه اعلام خواهد شد. ترکی در همین ارتباط ضمن اشاره به تفاوت های موجود بین خطا کیفری و اداری اظهار داشت: یک خطا می تواند هم جنبه مجرمانه به لحاظ کیفری داشته باشد و هم به لحاظ یک تخلف در مراجع اداری و کمیسیون های انضباطی مورد رسیدگی قرار بگیرد. وی ادامه داد: در این پرونده ستاد کل نیروهای مسلح هم به شکل جدی وارد عمل شد و افرادی را که از نظر گروه بررسی سانحه این ستاد، مرتکب تخلفاتی مانند بی مبالاتی و عدم اجرای صحیح دستورالعمل ها و مقررات شده بودند، در سطوح مختلف از مسئولیت خود عزل و یا با تنزیل درجه مواجه کرد. ترکی از نهایی شدن گزارش گروه های کارشناسی این پرونده اطلاع داد و اضافه کرد: گزارش سازمان هواپیمایی کشوری برای کشورهای ذی ربط ارسال شده است. به قول این مقام قضایی، همکاریهای فنی و قضایی دوجانبه ایران و اوکراین در چهارچوب موافقتنامه همکاریهای قضایی بین دو کشور با حسن نیت و شفافیت ادامه دارد. دادستان نظامی تهران در انتها اظهار داشت: تحقیقات دادسرا به اتمام رسیده و به زودی پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه نظامی تهران ارسال می شود و مرحله رسیدگی در دادگاه، مستقل از دادسرا صورت خواهد گرفت.
منبع: ثبت آسان
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد مطلب ثبت آسان